De spoedzorg in Nederland staat kwalitatief en qua doelmatigheid ter discussie. Vanaf 2013 trekken de zorgverzekeraars de regie naar zich toe om de spoedzorg te reorganiseren. Wat is de stand van zaken medio 2014 en waar treft het de eerstelijnszorg?
Om betere kwaliteit te bieden is concentratie van de spoedzorg nodig volgens Zorgverzekeraars Nederland[1]. De huidige spoedzorg is versnipperd, waardoor de patiënten niet altijd de juiste zorg krijgen, bijvoorbeeld omdat de eerste opvang plaatsvindt door een arts in opleiding of omdat bepaalde acute aandoeningen te weinig voorkomen om routine op te bouwen, of noodzakelijke medisch-technische apparatuur en infrastructuur ontbreekt. In de ambulancewereld is het allang impliciet of expliciet beleid dat men met bepaalde aandoeningen het beste ziekenhuis in plaats van het dichtstbijzijnde ziekenhuis kiest. Voor veranderingen in de spoedzorg verwijst men vaak naar Engeland, waar al een concentratieslag heeft plaatsgevonden. Vooral het CVA-voorbeeld uit Londen komt altijd terug als de best practice.
Om de kwaliteit te verbeteren hebben zorgverzekeraars inmiddels elf regioplannen opgesteld, waarin concentratie en specialisatie tot uitdrukking komen en in bepaalde verstedelijkte gebieden dertig procent van de SEH’s dicht zouden moeten[2]. Natuurlijk is er kritiek en verzet van bestaande instituties vanwege de verwachte consequenties. Inhoudelijke kritiek op gebied van slechtere aanrijdtijden[3] en dus later kunnen starten met een spoedbehandeling of de onzekerheid of iets spoed is of niet. Procesmatig door het ontbreken van overleg, het tempo van de veranderingen of de continuïteit van de ziekenhuizen zonder SEH. De lobby van de ziekenhuizen is machtig[4]. Provincies en gemeenten willen hun ziekenhuis voor de regio behouden, dichtbij voor de burgers en het behoud van vaak een van de grootste werkgevers. Het is dan ook de vraag of de zorgverzekeraars hun plannen tot uitvoer kunnen brengen. De NPCF pleit voor behoud van de toegankelijkheid en één loket voor alle soorten spoedzorg.
Huisartsen, verloskundigen en huisartsenposten zijn direct betrokken bij de verbetering van de spoedzorg. Maar ook de geneesmiddelenverstrekking buiten kantooruren, ambulancezorg en acute zorg voor psychiatrische patiënten zijn stakeholders. Eenduidige definities ontbreken, waardoor het niet helemaal duidelijk is wat zorgverzekeraars precies willen: seriële spoedzorg, basisspoedeisende zorg, geïntegreerde spoedzorg, acute zorg, binnen/buiten kantooruren of… ?
Taakverzwaring voor huisartsenzorg door concentratie spoedzorg
InEen pleit in De Eerstelijns voor behoud van landelijke dekking spoedzorg, ook als er geen directe koppeling met ziekenhuis mogelijk is.
