Het aanbod aan e-mental health interventies groeit. Overheid en zorgverzekeraars willen vanwege bezuinigingen en eigen regie van de patiënt, de toepassing van e-interventies stimuleren. Maar uit cijfers blijkt dat het gebruik achterblijft bij de verwachting. Met name het aantal mensen dat stopt met de e-behandeling is groot. Een klassiek geval van lastige implementatie van een sociale vernieuwing. Wat zijn mogelijke manieren om de implementatie van e-interventies te versnellen?
De toepassingen van e-mental health zijn grofweg te verdelen in onderstaande categorieën:
- psycho-educatie, informatie over stoornis of klacht, algemeen of op maat;
- zelftesten, waarbij advies wordt gegeven, algemeen of op maat;
- lotgenotencontact;
- behandeling, met of zonder begeleiding
Voor sommige stoornissen, zoals depressie en alcoholproblematiek, is een volledig beschikbaar aanbod voor het gehele zorgpad, dus van preventie tot behandeling en nazorg. Ook is er verschillend aanbod naar de mate van ernst van de klachten. Voor mensen met lichte klachten is er zelfhulpaanbod, waarmee de gebruiker zelfstandig aan de slag kan. Bij licht depressieve klachten is er bijvoorbeeld kleurjeleven.nl. Wanneer zelfhulp niet afdoende is, de klachten te ernstig zijn, of als er behoefte is aan meer begeleiding is er online behandelaanbod, hierbij krijgt de gebruiker begeleiding van een behandelaar (bijvoorbeeld alcoholdebaas.nl of interapy.nl). Dit heet blended care. Blended care biedt de voordelen van beide vormen van behandeling en wordt steeds vaker aangeboden door ggz- en verslavingszorginstellingen (bijvoorbeeld Beating The Blues).
En alhoewel onderzoek nog beperkt is, kan geconcludeerd worden dat verschillende e-mental health toepassingen, voor angst en depressie, probleemdrinken en ter bevordering van de kwaliteit van leven, bewezen effectief zijn in het voorkomen en behandelen van psychische klachten en verslavingsproblematiek. Een lijst met referenties is op aanvraag bij de auteurs beschikbaar.
Om te beoordelen of e-mental health aanbod voldoet aan technische en zorginhoudelijke standaarden ontwikkelde het Trimbos-instituut in samenwerking met verschillende stakeholders het Onlinehulpstempel (www.onlinehulpstempel.nl).
Het e-health aanbod groeit enorm. Ook het aantal mensen met toegang tot (mobiel) internet groeit. De schattingen over het gebruik van e-mental health in de ggz liggen tussen de een tot vijf procent van de cliënten. Tegelijk wordt geconstateerd dat de implementatie van e-mental healthin de instellingen achterblijft.
