Zorgverzekeraars maken omslag naar regionaal maatwerk van de eerstelijns zorg

Zorgverzekeraars zijn centraal georganiseerd en opereren volgens landelijke regels, terwijl de zorg juist steeds meer vraagt om regionaal of zelfs lokaal maatwerk. Hoe proberen verzekeraars de omslag te maken? Wat is de rol van de zorg zelf? En hoe verbinden we partijen op regionaal niveau?

Sinds eind 2013 kent zorgverzekeraar Menzis een functie die inspeelt op de tendens van regionale inrichting van de gezondheidszorg: de regiomanager. Christine Sloetjes is er een van: Regiomanager Oost Eerste Lijn. ‘Als je werkelijk veranderingen wilt brengen in de zorg, als je echt kwaliteit dicht bij de klant wilt brengen, moet je veel meer gaan kijken naar de specifieke zorgbehoeften in een regio’, vertelt ze. ‘In mijn regio heb je bijvoorbeeld de Achterhoek en Twente. De Achterhoek is een plattelandsregio met relatief veel ouderen waar het een uitdaging is de zorg voor iedereen beschikbaar en betaalbaar te houden. En Twente is een verstedelijkt gebied waar zorg weliswaar goed beschikbaar is, maar waar je moet kijken of die de mensen bereikt waarvoor ze is bedoeld. Op basis van dit soort regionale variabelen willen wij als zorgverzekeraar deels onze zorg inkopen, en dat is wat bij ons de regiomanagers nu doen.’

Sloetjes legt uit: ‘Onze organisatie was functioneel ingericht. Je had een aantal accounts – bijvoorbeeld ziekenhuizen, farmacie, huisartsenzorg, ggz en paramedische zorg – en die hadden bij ons alle hun eigen inkoopteam. We merkten dat we met die gescheiden financieringsstromen en bevoegdheden niet altijd optimaal tegemoetkwamen aan specifieke regionale zorgbehoeften. De regiomanager heeft nu als taken qua inkoop verbindingen te leggen. Ik leg bijvoorbeeld de link tussen wat we afspreken en inkopen op regionaal niveau. Een deel kan standaardzorg zijn, zoals zorg die je inkoopt bij diëtisten, apothekers, fysiotherapeuten en ziekenhuizen. En een ander deel kan zorgvernieuwing betreffen, toegesneden op specifieke regionale behoeften, zoals ouderenzorg.’

Dit vergt soms ook flexibiliteit van zorgverleners en organisaties, vervolgt Sloetjes. ‘Het kan voorkomen dat je bij dezelfde partij zowel routinematige zorg inkoopt als maatwerk dat nodig is voor zorgvernieuwing op regionaal niveau.’

Zorgverzekeraar Achmea kiest ook voor een integrale benadering. ‘Tot dusver kochten we bijvoorbeeld óf ziekenhuiszorg óf huisartsenzorg óf farmacie in’, zegt Michel de Ridder, Regiocoördinator Noord Oost Nederland van de Divisie Zorg & Gezondheid. ‘Maar de klant heeft behoefte aan samenhang, niet aan stukjes.’