De meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld wordt voorlopig niet vervangen door een meldplicht, zoals VWS-staatssecretaris Martin van Rijn aanvankelijk beoogde. De bewindvoerder kondigde in februari aan dat ook andere mogelijkheden worden verkend om de hoeveelheid meldingen aan Veilig Thuis te verhogen. Een door Augeo aangedragen optie oogst alvast bijval van brancheorganisaties in de zorg.
Een vader of moeder die chronisch verslaafd is aan drugs of alcohol. Een vader of moeder die suïcidaal is en zichzelf letsel toebrengt. Het zijn voorbeelden van ernstige situaties waarin kinderen een sterk verhoogd risico lopen te worden mishandeld. Bij signalering van dit soort omstandigheden zouden hulp- en zorgverleners verplicht moeten zijn aan de bel te trekken bij Veilig Thuis, ook als zij zelf hulp kunnen of willen organiseren voor het gezin. Dit is de opvatting binnen Augeo, een private organisatie die zich ervoor inzet dat kinderen in ons land veilig kunnen opgroeien.
Twee routes
Vanaf juli 2013 kent ons land de meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld. Hulp- en zorgverleners die kindermishandeling vermoeden of signaleren, kunnen sindsdien twee routes bewandelen. Ze zetten zelf hulp of zorg op voor het gezin in kwestie óf ze maken er melding van bij Veilig Thuis. In het tweede scenario neemt Veilig Thuis de verantwoordelijkheid over.
Mariëlle Dekker, directeur Augeo: “Jaarlijks worden 118.000 kinderen mishandeld. Professionals melden hun vermoedens van kindermishandeling over ongeveer 25.000 kinderen. We hebben geen idee hoe vaak ze zelf hulp organiseren voor gezinnen waar mishandeling speelt zonder dat ze dit melden. We weten wel zeker dat er nog veel mishandelde kinderen worden ‘gemist’. Daarom onderschrijft iedereen de noodzaak van een betere meldingsmethodiek. Er moet een tandje worden bijgezet.”
Beste aanpak
Eensgezindheid is er (nog) niet over de beste aanpak. Augeo, brancheorganisaties als InEen en de KNMG en partijen uit de GGZ, jeugdzorg en het maatschappelijk werk zijn niet bepaald enthousiast over de meldplicht die staatssecretaris Van Rijn en de landelijke taskforce kindermishandeling en seksueel misbruik eind 2015 aankondigden en waarvoor dit jaar een wetswijziging had moeten worden doorgevoerd. Een bezwaar hiertegen is dat het geen oplossing voor zogeheten handelingsverlegenheid van hulp- en zorgverleners. Bovendien kan een averechts effect kan zijn dat ouders zorg mijden. Het aangedragen alternatief voor een meldplicht zijn meldnormen: professionele standaarden die beroepsorganisaties zelf opstellen, in overleg met Veilig Thuis en experts.
