Rondom preventie, signalering en aanpak van kindermishandeling is soepel samenspel nodig. Bijvoorbeeld tussen huisarts en jeugdgezondheidszorg. Maar ook tussen kinderarts, vertrouwensarts en Veilig Thuis. De nieuwe, herziene Landelijke Eerstelijns Samenwerkingsafspraak (LESA) Kindermishandeling inspireert deze beroepsgroepen tot een goede organisatie.
Sinds zes jaar geleden de LESA Kindermishandeling werd opgesteld, is er heel wat veranderd voor zorgverleners die met dit onderwerp te maken krijgen. Zo wordt sinds 2013 de nieuwe Wet verplichte meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld gehanteerd. Een jaar later vertaalde de KNMG de wet in een KNMG-Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld, met een bijbehorend stappenplan kindermishandeling voor artsen. In 2015 volgden de nieuwe Jeugdwet, de daaruit voortvloeiende verantwoordelijkheid van gemeenten voor de organisatie van de jeugdzorg én tot slot de totstandkoming van sociale wijkteams.
Mede met het oog op deze veranderingen heeft het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) de LESA geactualiseerd. De rode draad: geoliede samenwerking tussen de vele partijen die kindermishandeling kunnen tegenkomen. “We zien bijvoorbeeld nog vaak dat de afstemming tussen huisarts, jeugdarts, jeugdverpleegkundige, kinderarts, vertrouwensarts en Veilig Thuis voor verbetering vatbaar is”, zegt Laura de Vries. Zij is wetenschappelijk medewerker bij het NHG en coördinator van de LESA Kindermishandeling. “De herziening van de LESA was een omvangrijk project. Alle relevante beroepsgroepen zijn erbij betrokken”
Adviesvraag
Een voorbeeld van een gewenste verbetering? De Vries: “De LESA stimuleert dat huisartsen en vertrouwensartsen van Veilig Thuis hun kennis en expertise bundelen. De kracht van de huisarts is dat hij het gezin en het kind kent, hun vertrouwen geniet en laagdrempelig hulp kan inzetten. Stel nu dat een huisarts een vermoeden heeft van een situatie van kindermishandeling. Dan wil je daar graag de expertise van de vertrouwensarts aan toevoegen, want die is specialist op het gebied van kindermishandeling. De LESA geeft zorgverleners dan ook nadrukkelijk de aanbeveling om via Veilig Thuis een adviesvraag te stellen aan de vertrouwensarts.”
Gestroomlijnd proces
Nu gemeenten sinds 2015 verantwoordelijk zijn voor de jeugdzorg, moeten meer spelers samen werken rondom kind en gezin. De Vries: “Het is lang niet altijd eenvoudig om elkaar te zoeken en te vinden, de werkzaamheden op elkaar af te stemmen en te komen tot een gestroomlijnd proces. Juist daarmee helpt de LESA.”
Auteur: Gerben Stolk