“Haak in op de intrinsieke levenslust van mensen met gezondheidsklachten en je zult zien dat ze opbloeien.” Dat is de filosofie achter het transitieproject Vitale Burger van de gemeente Deventer en Salland Zorgverzekeringen. Eerstelijnszorg- en welzijnspartijen werken samen om de focus van zorg & ziekte te verleggen naar gezondheid & gedrag. En ja, nu eens écht te luisteren naar wat de inwoner zélf wil.
Meer vitale inwoners krijg je als gemeente niet door alles maar lekker bij het oude te laten. “Je moet barrières slechten en soms overgaan tot zeer onorthodoxe middelen”, merkt PvdA-wethouder Jan Jaap Kolkman van Deventer. “Zo gaven we heel recent een man die in de schuldsanering zit een fiets cadeau. Hij gaf zelf aan graag meer te bewegen. Maar ja, geen geld voor een fiets… Voor een ander financierde de gemeente tandartskosten buiten zijn basispakket om. Deze meneer schaamde zich zo erg voor zijn slechte gebit, dat hij niet durfde te solliciteren en thuis zat weg te kwijnen. Ik weet zeker: dit soort kleine investeringen kunnen naast een enorme welzijnswinst op de lange termijn duizenden euro’s aan zorgkosten besparen. Kijk, langs dat soort lijnen moeten we dus dúrven denken.”
Vitale Burger
Deventer startte, na een succesvolle pilot, in 2016 met het driejarige transitieproject Vitale Burger. De gemeente en Salland Zorgverzekeringen trekken er jaarlijks drie ton voor uit. Martijn van der Most, projectleider van Salland licht toe: “Als maatschappij geven we al jaren veel geld uit aan de zorg, in veel gevallen voor leefstijl gerelateerde problemen. We handelen zodra mensen ziek zijn, maar dan is het kwaad al geschied en de gezondheidswinst marginaal. Wij denken meer gezondheidswinst te boeken door problemen in een veel eerder stadium en bij de bron aan te pakken. Door ziekte en zorg preventief om te buigen naar gezond gedrag.” Kolkman vult aan: “Veel huisartsconsulten zijn terug te voeren op sociale problematiek, bijvoorbeeld eenzaamheid. Deventer heeft genoeg aanbod op welzijnsgebied om eenzame mensen op te vangen. Maar huisartsen, praktijkondersteuners en buurtmedewerkers kennen elkaar niet. Of ze worden gehinderd door karikaturale vooroordelen.” Belangrijk doel van de Vitale Burger is dan ook om enerzijds het zorg- en ziektedomein te verbinden met het gemeentelijke domein van gezondheid en gedrag, en anderzijds geldstromen van gemeente en zorgverzekeraar te koppelen.
In Deventer ‘transformeerden’ vorig jaar drie wijken van zorg & ziekte naar gezondheid & gedrag; dit jaar komen daar nog eens drie wijken bij.
Auteur: Ingrid Beckers
Download het volledige artikel hier: