Mulder is als KNO-arts en somnoloog verbonden aan het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis en digitaal ziekenhuis Ksyos. ‘Als een patiënt vermoeidheid meldt, zeker in combinatie met snurken of waargenomen ademstops, moet slaapapneu op de radar staan. Andere risicofactoren, zoals obesitas, spelen natuurlijk mee. Maar het klassieke beeld van mensen met overgewicht – meestal mannen – met apneu is te beperkt. Ook slanke mensen kunnen het hebben, 1 op de 10 mensen die snurken, heeft slaapapneu.’
Alertheid belangrijk
Vroegtijdige herkenning van slaapapneu is essentieel. ‘Lang rondlopen met deze aandoening kan grote gezondheidsgevolgen hebben. Het gaat niet alleen om vermoeidheid of snurken. Onbehandelde slaapapneu verhoogt ook het risico op cardiovasculaire problemen, zoals atriumfibrilleren. Bij slaapapneu raakt het hart door zuurstofschommelingen en stresshormonen van slag, wat kan leiden tot atriumfibrilleren. Het is belangrijk dat zorgprofessionals bewust zijn van deze connectie, zodat ze gericht screenen. Het is een wisselwerking: mensen met atriumfibrilleren moeten op indicatie ook gecontroleerd worden op slaapapneu, en andersom.’
Vroegtijdige diagnose
Snelle signalering begint bij bewustwording. ‘Vraag door bij vermoeidheid, snurken of ademstops. We hebben veel praktische tools die huisartsen ondersteunen bij een snelle diagnose.’
Zodra er een vermoeden is van slaapapneu, is met een slaaponderzoek de diagnose snel gesteld. Daarvoor hoeft de patiënt niet naar het ziekenhuis. De patiënt kan zelf het onderzoek thuis uitvoeren. ‘Na de verwijzing van de huisarts vult de patiënt eerst een aantal vragenlijsten in, waarmee we al een eerste indruk verkrijgen. Vervolgens krijgt de patiënt een eenvoudig apparaat, de ‘WatchPAT ONE’, waarmee thuis geslapen kan worden. Dit meet het zuurstofgehalte en de hartfrequentie via een slim algoritme. Binnen een dag weten we of er sprake is van slaapapneu. Daarna hebben patiënten een online consult met mij of een van mijn collega’s, allemaal somnologen. Het is laagdrempelig, snel en effectief.’
Behandeling
Er zijn diverse behandelmogelijkheden voor slaapapneu. ‘De behandeling hangt af van de ernst en de kenmerken van de patiënt. Een CPAP-apparaat, dat via continue overdruk voorkomt dat de luchtweg collabeert, is vaak een goede optie. Een snurkbeugel kan helpen door de onderkaak iets naar voren te brengen. Voor mensen die alleen apneu hebben als ze op hun rug liggen, werkt positietraining goed.
In specifieke gevallen kan er in de 5 slaapcentra in Nederland een tongzenuwstimulator geïmplanteerd worden, waarbij een pacemakerachtig implantaat de tongzenuw stimuleert om luchtwegblokkades te voorkomen.’
Aanvullend is het belangrijk om leefstijlinterventies mee te nemen in de behandeling. ‘Bij overgewicht is afvallen cruciaal. We zien dat veel huisartsen nu gecombineerde leefstijlinterventieprogramma’s aanbieden. Dat vormt ook een vast onderdeel van ons behandelplan.
Behandeling van slaapapneu loont echt. Mensen met een passende behandeling voor slaapapneu waarderen hun gezondheid veel hoger dan ervoor.’
Meer weten over dit onderwerp? Ga dan naar www.ksyos.nl/slaap
